31.03.2019
Szprosy, czyli listwy dzielące szybę okienną na kilka mniejszych pól, wracają do łask jako efektowny element dekoracyjny. Jeśli i Ty chciałbyś ozdobić w ten sposób swój dom, nasze informacje pomogą Ci w realizacji projektu.
W minionych stuleciach szprosy (zwane inaczej szczeblinami) rzeczywiście dzieliły powierzchnię wewnątrz skrzydła; zmontowane listwy tworzyły wówczas tzw. kwatery, czyli ramy dla kilku mniejszych szyb. We współczesnym budownictwie typ ten funkcjonuje pod nazwą szprosów konstrukcyjnych, jednak ze względu na swoje mankamenty – m.in. obniżenie izolacyjności cieplnej i wysoki koszt wykonania – stosuje się go bardzo rzadko.
Znacznie łatwiejsze w montażu są tzw. szprosy wiedeńskie, naklejane na taflę szyby z obu stron. Jeśli dodać do tego listwę umieszczoną wewnątrz zestawu szybowego, efekt do złudzenia przypomina klasyczną dzieloną konstrukcję, nie powodując przy tym strat cieplnych we wnętrzu.
Innym wariantem tego rozwiązania są szprosy zdejmowane, mocowane po zewnętrznej stronie ramy. To dobra opcja dla domów zlokalizowanych przy ruchliwych ulicach, gdzie zachodzi częsta potrzeba mycia okien: na czas sprzątania szczebliny można zdemontować, ułatwiając sobie tym samym czynności pielęgnacyjne.
Ostatni wariant to szprosy wewnątrzszybowe, montowane między taflami szyb zespolonych. Efekt różni się od tradycyjnych szprosów zewnętrznych, ale w nowoczesnych budynkach – np. w domach skandynawskich czy przy dużych, panoramicznych oknach – komponuje się znacznie bardziej harmonijnie. Metoda ta nie wywołuje problemów z myciem okien, nie ma także wpływu na ich właściwości termoizolacyjne.
Planujesz prace remontowe w mieszkaniu? Sprawdź nasz poradnik „Remont w domu – jak zabezpieczyć okna na ten czas?”
Tradycyjny układ szprosów to krata, ale w zabytkowych i kilkudziesięcioletnich budynkach spotyka się okna półokrągłe lub prostokątne z zaokrągloną górną częścią ramy. Przy takim kształcie szprosy układa się promieniście, tak, by dzieliły półokrągłą powierzchnię na trójkąty.
Szprosy konstrukcyjne to charakterystyczny element okien zabytkowych; jeśli odpowiadasz za ich renowację, warto zachować szczebliny w oryginalnym stanie, by zachować wartość historyczną budynku.
Decydując się na montaż szczeblin warto także pamiętać, że każde cięcie powierzchni szyby ogranicza dopływ światła do wnętrza. Szprosy są więc rozwiązaniem przede wszystkim dla dużych okien; im mniejsza powierzchnia, tym cieńsze i rzadziej rozmieszczone powinny być listwy.